พฤติกรรม (behavior) พฤติกรรมเป็นปฏิกิริยาที่สิ่งมีชีวิตตอบโต้ต่อการเปลี่ยนแปลงของสภาพแวดล้อมทั้งภายในและภายนอกตัวของสิ่งมีชีวิตนั้น ๆ พฤติกรรมเป็นผลมาจากการาทำงานร่วมกันระหว่างปัจจัยทางพันธุกรรมและสภาพแวดล้อม พันธุกรรมจะเป็นผู้กำหนดระดับและขอบเขตของการเจริญของส่วนต่าง ๆ ที่มีความจำเป็นต่อพฤติกรรม เช่น ระบบประสาท ระบบกล้ามเนื้อ ฮอร์โมน ดังนั้นสิ่งมีชีวิตที่มีระบบประสาทที่เจริญ และซับซ้อนมาก ก็ย่อมมีพฤติกรรมที่สลับซับซ้อนไปด้วย ส่วนสภาพแวดล้อมหรือประสบการณ์จะทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของพฤติกรรมไปมากบ้างน้อยบ้าง ซึ่งก็แล้วแต่สภาพของสิ่งมีชีวิตแต่ละชนิด พฤติกรรมของสิ่งมีชีวิตแต่ละชนิดในธรรมชาติเป็นแบบแผนของการปรับตัวเพื่อให้เข้ากับสภาพแวดล้อมที่อาศัยอยู่ จึงเรียกการปรับตัวนี้ว่า การปรับตัวทางด้านพฤติกรรม (behavior adaptation) ซึ่งจะควบคู่ไปกับการปรับตัวทางด้านอื่น ๆ ด้วย ผลของการปรับตัวทำให้สิ่งมีชีวิตสามารถดำรงชีวิตอยู่ในแหล่งที่อยู่ได้ดียิ่งขึ้น
การศึกษาพฤติกรรม
นักวิทยาศาสตร์กลุ่มแรกที่ได้ศึกษาพฤติกรรมของสัตว์
ได้แก่ เพอร์นัว (F.A.V. Pernau) ปี พ.ศ.
2550 (ค.ศ. 1716) โดยรายงานว่า
สัตว์มีพฤติกรรมทั้งที่เป็นสัญชาตญาณ และการเรียนรู้ ชาล์ส ดาร์วิน
(Charles Darwin) ปี พ.ศ. 2415
(ค.ศ. 1872)
ได้ศึกษาพฤติกรรมของสัตว์และคนโดยการเปรียบเทียบทางด้านวิวัฒนาการต่อมา สพัลดิง (D.A. Spalding) ปี พ.ศ.
2416(ค.ศ. 1873)
ได้ศึกษาพฤติกรรมที่เกิดขึ้นมาแต่กำเนิดในนกนางแอ่น
ในช่วงปี พ.ศ. 2473 – 2493 (ค.ศ. 1930 –
1950)
นักวิทยาศาสตร์ได้ศึกษาพฤติกรรมอย่างมีระบบมากขึ้น โดย คาร์ล ฟอน
ฟริสซ์ (Karl Von
Frisch)
ได้ศึกษาการสื่อสารและหาอาหารของผึ้ง คอนราคลอเรนซ์ (Konrad Lorenz) ได้ศึกษาพฤติกรรมการฝังใจของห่านแคนาดาและนิโก ทินเบอร์เกน
(Kiko Tinbergen)
ได้ศึกษาพฤติกรรมขจองปลาสสติกเกิลแบค
(stickleback fish) และนกนางนวลหลายชนิด
ผลงานของนักวิทยาศาสตร์ทั้ง 3 ท่านนี้
ก่อให้เกิดวิทยาศาสตร์สาขาใหม่คือ
สาขาพฤติกรรมศาสตร์
(ethology) และในปี
พ.ศ. 2516 (ค.ศ. 1973)
นักวิทยาศาสตร์ทั้ง 3 ท่านนี้ก็ได้รับรางวัลโนเบลร่วมกัน ในสาขาสรีรวิทยาและการแพทย์ ทำให้การศึกษาพฤติกรรมสัตว์เจริญรุดหน้าไปมาก
โดยเฉพาะอย่างยิ่งการอธิบายการเกิดพฤติกรรมโดยอาศัยกลไกทางสรีรวิทยาของสัตว์นั้น
ๆ ในปัจจุบันการศึกษาพฤติกรรมสัตว์
หรือพฤติกรรมศาสตร์ จะอาศัยความสัมพันธ์กับวิทยาศาสตร์ 2
สาขา คือ
1.
การศึกษาทางสรีรวิทยา (physiological approach) โดยอธิบายพฤติกรรมในรูปแบบของกลไกทางสรีรวิทยาของระบบต่าง
ๆ ในร่างกาย เช่น
ระบบประสาท ระบบต่อมไร้ท่อ ระบบกล้ามเนื้อ 2. การศึกษาทางจิตวิทยา (psychological approach) โดยการศึกษาถึงผลของปัจจัยต่าง ๆ รอบตัว
ทั้งภายในและภายนอกร่างกายสัตว์
ซึ่งมีผลต่อการพัฒนาและแสดงออกของพฤติกรรมที่สามารถมองเห็นได้
นักพฤติกรรมศาสตร์ (ethologist) คือ
บุคคลที่ศึกษาทางด้านพฤติกรรม
เพื่อหาสาเหตุของการเกิดพฤติกรรมการพัฒนาของพฤติกรรมรวมไปถึงการวิวัฒนาการของพฤติกรรมว่ามีความเป็นมาอย่างไร พันธุกรรมเกี่ยวข้องอย่างไร ติดตามต่อได้บล๊อคหน้านะคะ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น